Voor het vaststellen van de hoogte van smartengeld kan sinds kort gebruik worden gemaakt van de ‘Rotterdamse schaal’. Dit instrument beoogt smartengeldvergoeding bij letsel en ander nadeel eenvoudig, inzichtelijk en transparant te maken. Groot voordeel van de Rotterdamse schaal is dat het voor iedereen toegankelijk is. Je kan het raadplegen zonder dat je direct over de nodige juridische kennis moet beschikken. De subtitel van de Rotterdamse Schaal luidt ‘Ordening van smartengeldbedragen bij lichamelijk letsel en andere persoonsaantastingen’.

Het instrument is ontwikkeld door de Erasmus Universiteit in Rotterdam in opdracht van de Raad voor de rechtspraak en gefinancierd door het Ministerie van Justitie en Veiligheid. De Rotterdamse Schaal heeft niet de status van een wet of regeling maar is een instrument die naast de oude manier (raadplegen van jurisprudentie) kan worden gebruikt. De wettelijke basis voor het begroten van smartengeld blijft artikel 6:106 BW.

De Rotterdamse schaal is op 9 september 2025 gepubliceerd. Voor die tijd was de Rotterdamse schaal al wel beschikbaar maar gold het nog als ‘consultatieronde’. Desondanks werd er al gretig gebruik van gemaakt, met name door strafrechters bij het vaststellen van schadevergoeding ten behoeve van slachtoffers maar ook in civiele zaken en zaken die ‘buiten rechte’ werden geregeld.

Hoe werkt de Rotterdamse schaal?

Ik zou simpelweg willen verwijzen naar de website van de Rotterdamse schaal. In de inhoudsopgave kan je eenvoudig het soort letsel opzoeken en met een klik kom je op de betreffende pagina waar een onderverdeling wordt gemaakt tussen de categorieën (a) ‘ernstig’, (b) ‘middelzwaar’ en (c) ‘gering’. Elke subcategorie geeft een richtlijn voor de beoordeling met daarbij een minimum- en maximumbedrag die de bandbreedte aangeeft voor het smartengeld bij dat betreffende letsel.

De Rechtspraak: Vijf aanbevelingen

Zeer recent is door De Rechtspraak een Aanbeveling gepubliceerd voor het hanteren van de Rotterdamse Schaal. De aanbeveling gaat per 1 januari 2026 in en zal regelmatig worden geëvalueerd en geactualiseerd.

Er zijn vijf aanbevelingen geschreven voor het hanteren van de Rotterdamse Schaal.

In de 1e aanbeveling wordt de rechter de mogelijkheid geboden de vastgestelde bandbreedtes te overschrijden mits dit goed wordt gemotiveerd. Het doel van de Rotterdamse Schaal is om meer uniformiteit en daarmee inzichtelijkheid te verkrijgen en te behouden. Maar deze aanbeveling geeft toch ruimte voor verdere ontwikkeling en actualisering van de Rotterdamse Schaal.

De 2e aanbeveling is met name relevant voor de civielrechtelijke letselschade-praktijk:

Bij kinderen tot en met 14 jaar wordt in geval van blijvend letsel in categorie (a) en (b) het smartengeld verhoogd met 25%. Bij jongeren en jongvolwassenen, van 15 tot en met 29 jaar, wordt het smartengeld verhoogd met 15%. Daarbij is de bovengrens van de bandbreedte niet bindend. De reden is dat een jong kind nog een heel leven met de gevolgen van blijvend letsel heeft te kampen. Voor een jongvolwassene geldt dat ook zij het in iets mindere mate.

In de 3e aanbeveling wordt de ernst van de verwijtbaarheid en/of opzet meegewogen in geval van categorie (a) of (b) waarbij een verhoging van 10 tot 15 % wordt gehanteerd. Voor risicoaansprakelijkheid geldt géén opslag.

De 4^e aanbeveling vermeldt dat de correcties voor leeftijd en opzet niet cumuleren maar los van elkaar worden bepaald en daarna opgeteld.

De 5^e aanbeveling is ook zeer relevant voor de letselschade-praktijk. Is sprake van meervoudig letsel dan weegt het zwaarste letsel volledig mee. Het in ernst tweede letsel weegt 50% mee. Dit wordt bij elkaar opgeteld en zo nodig vermeerderd met het percentage voor leeftijd en/of opzet. Het derde en volgende letsel weegt niet mee middels een percentage maar kan wel als (verzwarende) factor worden betrokken bij de vaststelling van de totale hoogte van het smartengeld.

Samenvattend:

De Rotterdamse Schaal brengt uniformiteit, transparantie en inzicht in de manier van vaststellen van het smartengeld. Het is een veel efficiëntere manier dan het doorspitten van een grote hoeveelheid jurisprudentie. Maar het is en blijft maatwerk en alles draait om een goede onderbouwing met medisch bewijs.

Wil je weten welke vergoeding passend is in jouw situatie dan is en blijft het verstandig om advies in te winnen bij een gespecialiseerd letsel-advocaat. Neem contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek.